توضیحات لازم در خصوص نقشه‌های ترسیم شده توسط نرم‌افزار رسام پی و برخی از امکانات و قابلیتهای این نرم‌افزار
Rassam1.dwg: دقیق‌ترین نقشه‌ای که می‌توان از یک فایل SAFE استخراج کرد. استفاده از گزینه Show Rebar at Every Station به جای استفاده از گزینه Show Rebar at Controlling Station که همواره در روشهای دستی ترسیم نقشه های فونداسیون مورد استفاده قرار میگیردو در برنامه SAFE از قسمت Design > Display Slab Design info… قابل دسترسی است در برنامه رسام‌پی جهت ترسیم نقشه‌ها، با انتخاب مقادیر کمتر از یک متر برای گزینه Analyze > Set Options > Minimum Mesh Dimension باعث دقت بیشتر در طول، تعدادو مکان آرماتورهای تقویتی و همچنین کاهش مصرف آرماتور در فونداسیون می‌گردد. ترسیم نقشه‌ها در این حالت با روشهای معمول امکان‌پذیر نبوده و یا این که نیاز به صرف وقت و دقت زیادی خواهد داشت.
در ترسیم نقشه شماره یک برای کلیه پارامترهایی که جهت بدست آوردن نقشه‌های اجرایی مورد استفاده قرار می‌گیرند مقدار صفر در نظر گرفته شده است.همچنین در پروژه نمونه مقدار کاهش وزن آرماتور مصرفی با انتخاب گزینه Show Rebar at Every Station و در نظر گرفتن مقدار 20 سانتی‌متر برای Maximum mesh… نسبت به حالت انتخاب گزینه Show Rebar at Controlling Station با در نظر گرفتن مقدار یک متر برای اندازه مشها نزدیک به 16 درصد، در حالت انتخاب مقادیر مناسب جهت پارامترهای اجرایی کردن نقشه‌ها می‌باشد.
مقایسه ترسیم نقشه‌ها در حالت فوق و در حالت انتخاب گزینه Show Rebar at Controlling Station با در نظر گرفتن مقدار یک متر برای Maximum mesh… را در نقشه Rassam4.dwg ملاحظه نمایید.
Rassam2.dwg:همان طور که ملاحظه میکنید اجرا کردن نقشه‌ها در حالت نقشه شماره یک امکان‌پذیر نمی‌باشد. می‌خواهیم این نقشه‌ها را با استفاده از پارامترهای تعریف شده در برنامه به حالت اجرایی قابل قبول تبدیل کنیم.مسئله اصلی در این حالت متصل کردن آرماتورهای پشت سرهمی است که با تعداد و طولهای مختلف در یک نوار مشاهده میشوند.تصمیم‌گیری در خصوص فاصله بین آرماتورهای تقویتی پشت سر هم با توجه به تجربه هر فرد و با در نظر گرفتن مسائل اجرایی در مقابل گزینه Merge Distance در برنامه رسام‌پی قابل تعریف می‌باشد.
روش اتصال آرماتورهای پشت سر هم در یک نوار بدین صورت است که ابتدا برای هر تعداد آرماتوری که فاصله آنها کمتر و یا مساوی مقدار تعریف شده فوق باشد ابتدا کمترین تعداد آرماتور به طول مجموع طول آرماتورهای پشت سر هم بعلاوه فاصله بین آنها ترسیم و سپس از تعداد آرماتورهای باقی مانده به میزان تعداد آرماتور رسم شده کسر می‌گردد و این روال تا پایان ترسیم همه آرماتورهای موجود در یک نوار ادامه پیدا می‌کند به نحوی که در پایان اعمال این شرط فاصله هیچ دو آرماتوری در یک نوار کمتر و یا مساوی مقدار Merge Distance نخواهد بود. با در نظر گرفتن مقدار 2 متر برای این پارامتر و ترسیم مجدد نقشه‌ها به نقشه Rassam2.dwg دست پیدا میکنید.
(برای آشنایی بهتر و بیشتر با نحوه عملکرد این پارامتر در یکی از نوارهایی که تعداد آرماتور کمتری دارد و با استفاده از نقشه Rassam1.dwg به صورت دستی روال توضیح داده فوق را انجام دهید.)
Rassam3.dwg: ترسیم نقشه‌ها در حالت Rassam2.dwg نسبت به نقشه‌های ترسیم شده شماره یک از نظر اجرایی قابل قبول‌تر خواهد بود. اما همان طور که ملاحظه میکنید آرماتورهایی در نقشه‌ها وجود دارند که فاصله ابتدا و انتهای آنها نسبت هم به مقدار کمی بوده و تعداد آرماتورهای زیادی با طولهای مختلف در عرض پی ترسیم شده‌اند که هم از نظر اجرایی و هم از نظر برش آرماتورها قابل قبول نخواهد بود حل این مشکل در برنامه رسام‌پی با مقداردهی مناسب به پارامتر Merge Distance on two sides صورت می‌گیرد.
استفاده از این پارامتر باعث کنترل فاصله ابتدا و انتهای آرماتورهایی که با طولهای مختلف در کنار هم ترسیم شده‌اند میشود به طوری که با مقداردهی به این پارامتر به هر میزان در پایان ترسیم نقشه‌ها ،فاصله ابتدا و انتهای هیچ دو آرماتوری در یک نوار کمتر و یا مساوی مقدار مورد نظرنخواهد بود. علاوه بر آن استفاده از این پارامتر موجب خلاصه‌تر شدن نقشه‌های ترسیم شده حالت قبلی می‌گردد. در نظر گرفتن مقدار 2 متر برای این پارامتر موجب ترسیم نقشه‌های حالت Rassam3.dwg خواهد شد.
Rassam4.dwg: به نظر شما استفاده از نقشه شماره سه به عنوان نقشه‌های اجرایی که باید در کارگاه مورد استفاده قرار گیرند چه مشکلی دارد؟
همان طور که در نقشه شماره 3 ملاحظه میشود پس از اعمال پارامترهای Merge Distance و Merge Distance on two sides در این نقشه آرماتورهایی با طول کم وجود دارد.
در روش دستی ترسیم نقشه‌های فونداسیون چه تصمیمی برای این آرماتورها می‌گیرید؟
می‌توان این آرماتورها را در ترسیم نقشه‌ها نادیده گرفت (با استفاده از گزینه Elimination Length در برنامه) و یا این که طول این آرماتورها را به یک طول حداقل تبدیل کرد. هر دو حالت فوق در برنامه رسام‌پی قابل انجام است:
با فرض حداقل طول ترسیم برابر 3 متر در مقابل گزینه Minimum Length و اجرای برنامه به نقشه Rassam4.dwg دست پیدا میکنید.
در نقشه شماره 4 گزینه رسم جداول هم انتخاب شده(جهت ترسیم لیستوفر کامل آرماتورها) و همچنین مقایسه وزن نهایی آرماتورهای مصرفی پروژه در دو حالت استفاده از گزینه Show Rebar at Every Station با اندازه مشهای 20 سانتی‌متر و استفاده از گزینه Show Rebar at Controlling Station با اندازه مشهای یک متر صورت گرفته است.
تغییر در مقادیر پارامترهای ذکر شده تا این مرحله به راحتی امکان‌پذیر بوده و با هر بار تغییر این پارامترها نقشه‌های جدیدی از پروژه ترسیم میشوند همچنین می‌توان جهت خلاصه کردن نقشه‌ها و کم کردن از تعداد آرماتورهایی که با طولهای مختلف در کنار هم قرار گرفته‌اند از ضریب یکسان‌سازی (Equal COEF.) استفاده کرد.
با رسم چند مقطع عرضی در نقشه شماره 4 و در نظر گرفتن طول قطع عملی و کنترل طول مهاری برای آرماتورهای تقویتی (با انتخاب گزینه Development Length) در برنامه می‌توان این نقشه را به عنوان نقشه نهایی در نظر گرفت.
اما برنامه رسام‌پی امکانات بیشتری را برای ترسیم نقشه‌های فونداسیون در اختیار کاربر قرار می‌دهد.برای اطلاع از این امکانات به موارد زیر توجه کنید:
سئوالات:
۱ در ترسیم نقشه‌ها به روش دستی مناسب بودن قطر آرماتور تقویتی انتخاب شده در پروژه را چگونه کنترل میکنید؟
رنگهایی که برای خطوط آرماتور در نظر گرفته شده است (شکل زیر) نشان دهنده اجرای آرماتور مورد نظر در عرض پی به صورت تکی و یا گروهی با رعایت حداقل فاصله بین گروه آرماتورها که توسط کاربر قابل تعریف است (در اینجا ده سانتی‌متر) می‌باشد.
| رنگ زرد : اجرای آرماتور به صورت تکی |  |
| سبز روشن:اجرای آرماتور به صورت دوتایی |  |
| گلبهی:اجرای آرماتور به صورت دسته سه‌تایی |  |
| بنفش:اجرای آرماتور به صورت دسته چهار تایی |  |
| رنگ قرمز به این معنی است که حتی با استفاده از دسته چهارتایی آرماتور، فاصله محور به محور دسته آرماتورها از ده سانتی متر کمتر خواهد شد. |  |
بنابراین پس از ترسیم نقشه‌ها و با نگاه کردن به پلانهای مربوط به راحتی می‌توان در خصوص تائید و یا عدم تائید قطر آرماتور تقویتی انتخاب شده تصمیم گرفت.
۲ چرا همواره و یا در بیشتر موارد در ترسیم نقشه‌های فونداسیون برای آرماتور تقویتی از آرماتورهای با قطر بیشتر از آرماتور اصلی استفاده میکنید؟
با امکان گروه‌بندی خودکار آرماتورها در نرم‌افزار رسام‌پی برای آرماتورهای تقویتی نیازی به انتخاب آرماتور با قطر بیشتر از آرماتورهای اصلی در همه نوارها نخواهد بود. و می‌توان شرط حداکثر تعداد آرماتور در هر گروه را در همه نوارها به صورت مستقل انجام داد و کمترین قطر از آرماتور تقویتی با رعایت محدودیت تعداد آرماتور در هر گروه (مثلاً سه‌تایی) را برای هر نوار بدست آورد.(توضیح بیشتر درفصل چهارم راهنما)
۳ چگونه می‌توان در ترسیم نقشه‌های یک پروژه از آرماتورهای اصلی و تقویتی با قطر مختلف و همچنین فاصله‌های متفاوت جهت آرماتورهای اصلی در هر نوار استفاده کرد؟
مدیریت نوارهای طراحی قبل از ترسیم نقشه‌های فونداسیون
با استفاده از قابلیت گروه‌بندی خودکار آرماتورها چنانچه با استفاده از بیشترین قطر آرماتور تقویتی انتخاب شده شرط حداکثر تعداد آرماتور در هر گروه برقرار نشود قبل از اضافه کردن ابعاد هندسی نوار مورد نظر می‌توان با استفاده از قابلیت مدیریت نوارهای طراحی و با تغییر در قطر و فاصله آرماتورهای اصلی نسبت به کنترل این شرط اقدام کرد.
مدیریت نوارهای طراحی در نرم‌افزار رسام‌پی این امکان را برای شما فراهم می‌کند که حتی قبل از ترسیم نقشه‌ها از مشخصات آرماتورهای استفاده شده در هر نوار و همچنین تعداد آرماتور در هر گروه اطلاع پیدا کرده و در صورت نیاز اقدام به تغییر قطر آرماتورهای اصلی، تقویتی و یا فاصله آرماتورهای اصلی بنمایید.(فصل پنجم راهنمای نرم افزار رسام پی)
ترسیم آرماتورهای عرضی وبدست آوردن دستور برش آرماتورها :
– تعریف و ترسیم آرماتورهای عرضی در نرم‌افزار رسام‌پی امکان‌پذیر بوده و کافی است برای این کار نوارهای طراحی عرضی فونداسیون را در فایل SAFE تعریف کرده باشید.
(حالتهای مختلفی برای رسم آرماتورهای عرضی در فونداسیون در نرم‌افزار رسام‌پی در نظر گرفته شده است که می‌توانید در فصل هشتم راهنمای نرم‌افزار آنرا مطالعه نمایید.)
– سه حالت مختلف برای رسم پلانهای آرماتورگذاری در برنامه رسام‌پی قابل انتخاب است که انتخاب بهترین آن در هر پروژه باعث حذف و یا به حداقل رساندن ویرایشهای مورد نیاز در نقشه‌ها خواهد شد. (در فصل دوم راهنما در این خصوص توضیح بیشتر داده شده است.)
– رسم مقاطع عرضی با امکان تشخیص آرماتور عرضی استفاده شده در هر نوار و همچنین رسم همزمان آرماتورهای جهت بالا و پایین هر مقطع در یک نقشه از امکانات دیگر نرم‌افزار رسام‌پی می‌باشد. (فصل ششم)
-در فصل هفتم راهنمای نرم افزار رسام پی پارامترهای مورد استفاده ونحوه بدست آوردن دستور برش آرماتورهای مصرفی پروژه توضیح داده شده است .
Rassam5.dwg:توضیحات لازم برای نقشه ترسیم شده
۱ انتخاب آرماتور 18م.م اصلی به فاصله 20 سانتی‌متر و فرض اولیه برای آرماتورهای تقویتی قطر 14 م.م
۲ انتخاب گزینه گروه‌بندی خودکار آرماتورها با فرض حداکثر آرماتور در هر گروه 3 عدد
۳ انتخاب آرماتورهای 18، 22 و 25 م.م برای نوارهایی که با آرماتور به قطر 14م.م شرط حداکثر آرماتور در هر گروه در آنها برقرار نمی‌شود.
۴ تعریف نوارهای عرضی فونداسیون
۵ تعریف آرماتور عرضی 14 م.م به فاصله 20 سانتی‌متر برای نوارهای عرضی
۶ انتخاب آرماتور 16 و 18م.م برای نوارهای عرضی که با استفاده از آرماتور به قطر 14 م.م فاصله بین آرماتورها از مقدار تعریف شده برای حداقل فاصله (در اینجا 10 سانتی‌متر) کمتر میشود.
۷ در قسمت مدیریت نوارهای طراحی برای نمونه در x-top نوار طراحی شماره 50 از آرماتور اصلی 16 به فاصله 15 و در نوار 51 از آرماتور 20 به فاصله 22 سانتی‌متر استفاده شده است.
۸ ترسیم نقشه‌ها در حالت اول و سوم رسم پلانهای آرماتورگذاری و ترسیم چند مقطع عرضی.
توجه: اگر چه نرم‌افزار رسام‌پی این امکان را برای کاربر فراهم می‌کند که با انتخاب چند دستور و چند کلیک کلیه نقشه‌های اجرایی فونداسیون را ترسیم کنید اما باید توجه داشته باشید که استفاده از این نرم‌افزار نیاز به اطلاع کامل از پارامترهای تعریف شده ونحوه عملکرد آنها و همچنین امکانات اضافی که برای هر پارامتر مثلاً در قسمت رسم آرماتورهای عرضی که شامل حالتهای مختلف می‌باشد توسط کاربر دارد.
معمولاً زمان مورد نیاز جهت ترسیم کلیه نقشه‌های اجرایی یک پروژه توسط نرم افزار رسام پی از مدت زمانی که برنامه SAFE جهت تحلیل و طراحی فونداسیون آن صرف می‌کند کمتر است.
و نکته قابل توجه دیگر این که در پایان ترسیم نقشه‌ها چنانچه روش ترسیم پلانهای آرماتورگذاری را به درستی انتخاب کرده باشید و همچنین جهت اندازه متنهای آرماتورهای اصلی و تقویتی از مقدار مناسب استفاده کرده باشید در اکثر موارد نیاز به هیچ‌گونه ویرایشی در نقشه‌های ترسیم شده نمی‌باشد.
Rassam6.dwg:در این فایل نقشه های اجرایی دو پروژه به همراه لیستوفر کامل آرماتورها واستفاده از گزینه گروه بندی خودکار آرماتورهای اصلی وتقویتی وهمچنین استفاده از قابلیت مدیریت نوارهای طراحی برای تغییر در مشخصات آرماتورهای اصلی وتقویتی در بعضی از نوارها وترسیم چند مقطع عرضی در مقیاسهای مختلف به همراه بدست آوردن دستور برش برخی از آرماتورهای مورد استفاده در این پروژه ها توسط نر م افزار رسام پی ترسیم شده است .
همان طور که ملاحظه میکنید چنانچه در شکل هندسی مدل از نوارهای مورب استفاده شده باشد (بدون در نظر گرفتن این نوارها در قسمت نوارهای طراحی ) این نوارها در همه پلانها به درستی ترسیم میشود . همان طور که در کتابهای آموزشی نرم افزار SAFE نیز توضیح داده شده است بهتر است جهت بدست آوردن جواب های صحیح از SAFE این نوارها تبدیل به نوارهای افقی وقائم گردد در این صورت نقشه پلانهای آرماتورگذاری توسط نرم افزار رسام پی هم به درستی ترسیم میشوند.
لازم به توضیح است که در کلیه نقشه هایی که برای نمونه در سایت قرار داده شده است هیچ گونه ویرایشی صورت نگرفته است.